TRIỂN VỌNG THỊ TRƯỜNG DẦU KHÍ THẾ GIỚI TRONG NĂM 2022

Năm 2021 qua đi với nhiều tín hiệu lạc quan về thị trường dầu khí thế giới. Giá dầu đã liên tục có phiên tăng điểm và lập đỉnh vào tháng 08/2021 khi gia dầu mỏ đạt mốc 83 USD/thùng (theo chuẩn WTI của Mỹ). Vậy thị trường dầu mỏ trong năm 2022 sẽ tiếp đà tích cực của năm 2021 hay sẽ trở nên biến động và khó lường hơn?

Thị trường dầu sẽ bước vào năm 2022 với những kỳ vọng tương đối khả quan. Mặc dù thực tế là nhiều dự báo cùng đồng tình giả định nguồn cung dư thừa, nhưng giới đầu tư kỳ vọng giá dầu có thể chứng kiến mức trung bình thấp hơn một chút trong năm tới.

Diễn biến dịch COVID-19, tăng trưởng nhu cầu dầu và các chính sách tiêu dùng quan trọng sẽ tiếp tục là động lực chính thúc đẩy giá vào năm 2022, cùng với các chính sách quản lý nguồn cung của OPEC+. Mức độ của các hạn chế mới do biến thể omicron và các chính sách của OPEC+ sẽ quyết định mức độ thắt chặt của thị trường trong năm tới.

Về phía cầu, sự phục hồi vẫn tiếp tục nhưng với tốc độ chậm hơn.

Đại dịch vẫn chưa biến mất. Vào mùa thu, thường là mùa chứng kiến sự gia tăng các bệnh về đường hô hấp do virus, tỷ lệ nhiễm virus corona tăng lên đáng kể, và chính phủ các nước trên thế giới lại bắt đầu thảo luận về việc phong tỏa. Một chủ đề riêng để thảo luận và lý do giá giảm là sự xuất hiện của biến thể omicron. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết biến thể này gây ra nguy cơ "rất cao" trên toàn cầu, mặc dù vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy bệnh chuyển biến nặng. Năm tới, chúng ta có thể sẽ thấy sự xuất hiện của nhiều biến thể mới hơn, và rất khó để dự đoán chính phủ và giới đầu tư sẽ phản ứng ra sao.

Tiêm chủng quy mô lớn vẫn chưa thể đưa thế giới thoát khỏi những hạn chế xã hội. Điều này đặc biệt đúng đối với việc đi lại bằng đường hàng không quốc tế. Trong khi nhu cầu về xăng và các sản phẩm chưng cất trung gian đã phục hồi về mức trước đại dịch, thì mức tiêu thụ nhiên liệu máy bay vẫn còn yếu. Khi dịch bệnh được đẩy lùi, nhu cầu đi lại bằng đường hàng không và nhiên liệu máy bay dự kiến ​​sẽ phục hồi, đóng vai trò là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng nhu cầu.

Các dự báo hiện tại từ ba tổ chức năng lượng lớn (OPEC, Cơ quan Năng lượng Quốc tế và Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ) cho thấy tăng trưởng nhu cầu vào năm 2022 trong khoảng 3,3-4,2 triệu thùng mỗi ngày, sẽ cho phép quay trở lại mức trước đại dịch. IEA dự kiến ​​tốc độ tăng trưởng nhu cầu chậm lại nhiều nhất so với năm nay. Quan điểm lạc quan nhất về thị trường vẫn là OPEC.

Bất chấp sự khác biệt về dự báo chính xác, ba tổ chức nhìn chung vẫn lạc quan về nhu cầu dầu và đây có lẽ là điều quan trọng hơn những con số thực tế.

Về phía nguồn cung, mặc dù giá dầu tăng nhưng sản lượng của Mỹ phục hồi rất chậm trong năm 2021.

Do thiếu hoạt động khoan nên các công ty dầu khí vẫn tiếp tục tích cực đưa dầu từ các giếng đã khoan nhưng chưa hoàn thành. Vào năm 2022, số lượng giàn khoan ở Mỹ dự kiến ​​sẽ tăng lên mức cần thiết để đảm bảo tăng trưởng sản xuất ổn định. Theo EIA, sản lượng tại Mỹ trong năm tới sẽ đạt trung bình 11,85 triệu thùng/ngày. Với thực tế là sản lượng hiện tại đã ở mức 11,7 triệu thùng/ngày, sản lượng thực tế của năm 2022 có thể cao hơn.

Các nước OPEC+ sẽ tiếp tục tuân thủ kế hoạch nới lỏng dần hạn chế sản xuất, theo đó sản lượng của liên minh sẽ tăng 400.000 thùng/ngày vào mỗi tháng cho đến khi khôi phục hoàn toàn mức đã cắt giảm. Tuy nhiên, điều này có nguy cơ khiến thị trường dầu rơi vào tình trạng dư cung, ngay cả khi sự hoảng loạn do omicron không diễn ra và tiêu thụ dầu tiếp tục tăng ổn định.

Dự kiến, hầu hết các nước OPEC+ sẽ có thể trở lại mức sản xuất trước đại dịch vào cuối quý 2 năm 2022. Tuy nhiên, có nguy cơ từng thành viên của liên minh sẽ không thể duy trì tốc độ như vậy. Trong những tháng gần đây, đã hình thành một nhóm có sản lượng thụt lùi, dẫn đầu là Nigeria, và có thể tiếp tục không đạt được hạn ngạch phân bổ. Những khó khăn liên quan đến vấn đề kỹ thuật và đầu tư kém vào cơ sở sản xuất.

Vấn đề thiếu đầu tư cũng có thể liên quan đến các nước ngoài OPEC+. Một số chuyên gia cảnh báo, mức đầu tư thấp vào lĩnh vực dầu mỏ dẫn đến rủi ro tăng trưởng nguồn cung ngoài nhóm và Mỹ sẽ thấp hơn đáng kể so với dự báo. Các quốc gia này chiếm khoảng một phần ba sản lượng thế giới, vì vậy trong kịch bản này, giá dầu thực sự có thể tăng. Đây không phải là một dự báo cơ bản, nhưng những rủi ro như vậy cần được lưu ý khi giới đầu tư lên kế hoạch cho các vị thế của họ.

Về mặt địa chính trị, sau bảy vòng đàm phán ở Vienna vào năm 2021, vẫn không có gì lấy làm chắc chắn về tương lai của thỏa thuận hạt nhân Iran. Nếu không đạt được thỏa thuận, Mỹ sẽ không dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Tehran, và Iran sẽ không thể tăng mức sản xuất thêm 1 triệu thùng/ngày. Bất cứ lúc nào, tình hình có thể thay đổi, và nguồn cung dầu sẽ bắt đầu tăng lên, gây áp lực lên sự cân bằng thị trường và giá cả. Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Iran sẽ vẫn là trọng tâm vào năm 2022.

Cuối cùng, tồn kho dầu ở các nước tiêu thụ lớn ở mức rất thấp vào cuối năm 2021. Dự kiến, một phần của nguồn cung dư ra trong năm 2022 sẽ bổ sung cho các kho dự trữ này, điều này sẽ duy trì tính chất giảm giá suôn sẻ hơn. Do đó, nhiều chuyên gia kỳ vọng mức giá dầu trung bình năm 2022 có thể gần với năm 2021.